نگاهی به فیلم «هُتل رواندا»
دریافت متن «نگاهی به فیلم هتل رواندا»
کارگردان: تِری جورج(۱)Terry George
سال تولید: ۲۰۰۴
زمان: ۱۲۱ دقیقه
ژانر: درام تاریخی- جنگی
خلاصه فیلم:
داستان فیلم، کاملا واقعی است. در کشور رواندا، دو قومِ اصلی کشور، «هوتوها» و «توتسی‌ها»، در آستانه‌ی درگیریِ قومی و جنگ داخلی اند. هوتوها، که در دوران استعمار بلژیک در رواندا تضعیف و تحقیر می‌شده‌اند، برای گرفتنِ انتقام، به کشتنِ همسایه‌ها و هم‌وطنانِ توتسیِ خود روی می‌آورند. هتل‌دار جوان، پُل رُسِسا‌باگینا(۲)Paul Rusesabagina، تلاش دارد جانِ همسر توتسی خود را در این قتل‌عام نجات دهد. تلاش او در ابتدا تنها متوجه خانواده‌ی خود است اما واقعه‌هایی که پیش روی او قرار می‌گیرند، از او شخصیتی تازه می‌سازند.
یک داستان واقعی:
داستانِ فیلم، با واقعه‌ی وحشتناکِ نسل‌کشیِ رواندا در سال ۱۹۹۴ در هم تنیده‌است. ریشه‌ی نسل‌کشی در رواندا به دوران استعمارگریِ بلژیک برمی‌گردد. بلژیکی‌ها، بنا به سیاست‌های سلطه‌طلبانه‌ی خود، اختلاف و شکاف بین دو قومیتِ اصلی رواندا را دامن زده و از آن بهره می‌بردند. پس از استقلال رواندا، این زخمِ به‌جای‌مانده از دورانِ استعمار، سرانجام سر باز کرد و فاجعه‌ساز شد. در سال ۱۹۹۲ هوتوهای افراطی تصمیم می‌گیرند با نسل‌کشی و پاک‌سازیِ قومی، توتسی‌ها را به کلی از بین ببرند.
طی صد روز، حدود هشت‌صد هزار نفر به قتل رسیدند(۳)دایره‌المعارف مصوّر تاریخ قرن بیستم، انتشارات دورلینگ کیندرزلی (Dorling Kindersley)، ترجمه‌ی داریوش دل‌آرا، نشر سایان، مدخلِ «نسل‌کشی رواندا». و به شکلی سیستماتیک قریب به پانصد هزار زن مورد تجاوز قرار گرفتند(۴)Human Rights Watch: www.hrw.org/legacy/reports/1996/Rwanda.htm. سیلی از پناهندگان به کشورهای همسایه شکل گرفت و عده‌ی کثیری نیز به دلیل نبود امکانات در طول راه و نیز کمبود غذا در سرزمین‌های همسایه، از گرسنگی جان باختند. تمامی این اتفاقات در اثنای سکوتِ سازمان ملل و رسانه‌های جریان اصلی رخ داد و قدرت‌های صاحب‌نفوذ در منطقه مانند فرانسه، هیچ گونه دخالتی برای جلوگیری از آن انجام ندادند. سرانجام گروهی شبه‌نظامی موسوم به «جبهه‌ی میهنی رواندا» هوتوها را مهار کرد و قدرت را در کشور به دست گرفت.
داستان این فیلم، داستان هُتل‌دار جوانی است که در بحبوحه‌ی چنین بحرانی، در ابتدا تنها به کسب‌وکار و نهایتاً امنیت خانواده‌ی خودش می‌اندیشد اما در پایان، ناباورانه، جامه‌ی قهرمان را بر تن خود می‌بیند.
فیلم، اصراری بر نشان دادنِ شدتِ خشونتِ فاجعه ندارد، با این حال به دلیل وجود برخی صحنه‌های خشن و آزاردهنده، از نمایش فیلم برای کودکان باید اجتناب کرد.
در جریان نسل‌کشیِ رواندا، نیروهای نظامیِ اروپایی پس از اطمینان از خروج اتباعِ کشورِ خود، رواندا را ترک کردند. صلح‌بانان سازمان ملل نیز به دلیل عدم وجود پشتیبانی‌های سیاسی و نظامی، هیچ‌گونه مداخله‌ی مؤثری در واقعه ننمودند.
رومِئو دِلِر(۵)Romeo Dallaire، سرگرد کانادایی، در سال ۱۹۹۴، فرمانده‌ی تعدادی از صلح‌بانانِ سازمان ملل بود. در حالی که تمام کشورهای دنیا نسبت به این فاجعه بی‌توجّه بودند، سرگرد دلر، علی‌رغمِ بی‌اعتناییِ مقاماتِ بالادستیِ خود، با اندکی از نیروهایش که داوطلبانه با او همراه شدند، کوشید تا نسل کشی را متوقف کرده و نیز به مردمِ در معرضِ خطر، پناه دهد. آن‌ها در پایتخت کشور (کیگالی) ماندند و با خطر کردن بر سر جان خودشان، زندگی هزاران نفر انسانِ بی‌پناه را نجات دادند.(۶)سرگرد دلر خاطرات خویش در این دوره‌ی پرمشقّت را در کتابی با عنوان «Shake Hands with the Devil: The Failure of Humanity in Rwanda» منتشر ساخته است.
پاورقی